Είτε ένα άτομο έχει ένθεμα ή δεν έχει, θα πρέπει να ακολουθεί κάποιους κανόνες αυτοεξέτασης των μαστών του. Η αυτοεξέταση αυτή στα άτομα που έχουν ένθεμα είναι σχετικά πιο εύκολη, διότι το ένθεμα σπρώχνει τον αδένα στην επιφάνεια. Παρ’ όλ’ αυτά θα πρέπει να συνεννοηθείτε με τον γιατρό σας, έτσι ώστε να σας οδηγήσει, στο πως θα διακρίνετε στην ψηλάφηση, αυτό που είναι αδένας από αυτό που είναι ένθεμα. Πολλά άτομα ψηλαφούν κάποια πτύχωση του ενθέματος και πανικοβάλλονται, διότι νομίζουν ότι πρόκειται για όγκο του αδένα. 
Η Αμερικάνικη Ογκολογική Εταιρεία συστήνει την αυτοεξέταση ως εξής:
• Ηλικία 20 έως 39.
1. Μηνιαία αυτοεξέταση και
2. Εξέταση από γιατρό κάθε τρία χρόνια.
• Ηλικία 40 έως 49.
1. Μηνιαία αυτοεξέταση,
2. Ετήσια εξέταση από ειδικό γιατρό και
3. Μαστογραφία κάθε ένα με δύο χρόνια.
• Ηλικία 50+.
1. Μηνιαία αυτοεξέταση,
2. Ετήσια κλινική εξέταση από ειδικό γιατρό και
3. Ετήσια μαστογραφία.
Καλό είναι να ξεκινήσει μία γυναίκα την αυτοεξέταση από μικρή ηλικία, έτσι ώστε έστω κι εάν δεν έχει πρόβλημα, να συνηθίζει στην αφή του μαστού της και να τον μαθαίνει με λεπτομέρεια. Εφόσον έχει εξοικειωθεί με την αίσθηση που της δίνει ο μαστός της, η οποιαδήποτε διαφορά προκύψει στο μέλλον θα είναι πολύ πιο εύκολα αντιληπτή. Επίσης μπορεί να κάνει μία μαστογραφία, η οποία θα χρησιμεύσει ως σημείο αναφοράς για να μπορεί να γίνει σύγκριση με τις μαστογραφίες στο μέλλον. Δηλαδή με αυτόν τον τρόπο, εάν κάτι προκύψει στο μέλλον, θα μπορεί να διαπιστώσει εάν αυτό προϋπήρχε ή όχι.
Οι παρακάτω οδηγίες απευθύνονται εξίσου σε γυναίκες που έχουν ή που δεν έχουν ενθέματα μαστού.
Η αυτοεξέταση γίνεται ως εξής:
1) Ξαπλώστε ανάσκελα με ένα μαξιλάρι κάτω από το δεξί σας ώμο και τοποθετήστε το δεξί σας χέρι πίσω από το κεφάλι.
2) Χρησιμοποιήστε τα άκρα των τριών μεσαίων δαχτύλων του αριστερού σας χεριού για να ψηλαφίσετε οποιοδήποτε πιθανό ογκίδιο στον δεξί μαστό.
3) Πιέστε αρκετά ώστε να αισθανθείτε την υφή του μαστού σας. Εάν δεν ξέρετε ακριβώς με τι πίεση να πιέσετε, μιλήστε με τον γιατρό που σας παρακολουθεί. Ακολουθήστε αυτή τη διαδικασία για όλη την επιφάνεια του μαστού.
4) Κινήστε τα δάχτυλά σας γύρω στον μαστό σε κυκλική πορεία, κατόπιν γραμμικά από πάνω προς τα κάτω και αντίστροφα και κατόπιν σε πορεία από το κέντρο προς την περιφέρεια. Σιγουρευτείτε ότι κάνετε το ίδιο κάθε φορά. Ελέγξετε ολόκληρη την περιοχή των μαστών και προσπαθήστε από φορά σε φορά να θυμόσαστε την αίσθηση που είχαν οι μαστοί σας.
5) Επαναλάβετε την ίδια ψηλάφηση στον αριστερό μαστό χρησιμοποιώντας το δεξί σας χέρι και αφού βάλετε το μαξιλάρι κάτω από τον αριστερό σας ώμο. Επαναλάβετε την εξέταση και στους δύο μαστούς σε όρθια θέση με το αντίστοιχο χέρι πίσω από το κεφάλι. Η όρθια θέση κάνει ευκολότερη την ψηλάφηση του πάνω και έξω τμήματος των μαστών.
Εάν παρατηρήσετε ο,τιδήποτε παράξενο ή διαφορετικό από τα συνηθισμένα, απευθυνθείτε στο γιατρό σας. Τα στοιχεία τα οποία θα πρέπει να σας κάνουν να ανησυχήσετε είναι:
1) η διόγκωση σε κάποιο σημείο του μαστού,
2) κάποιο ψηλαφητό ογκίδιο,
3) η ερυθρότητα και ερεθισμός του δέρματος,
4) πόνος στη θηλή,
5) εισολκή της θηλής και
6) αποβολή από την θηλή υγρού που δεν είναι γάλα.
Αν παρατηρήσετε ένα από τα παραπάνω, αρκεί για να σας κάνει να ζητήσετε, χωρίς βραδυπορία, μια πιο ειδική συμβουλή, αυτή του ιατρού σας.
Όσον αφορά στη μαστογραφία, πολλές γυναίκες φοβούνται ότι η μαστογραφία μπορεί να τους προκαλέσει καρκίνο του μαστού. Κάτι τέτοιο δεν είναι αληθές, διότι τα σύγχρονα μηχανήματα μαστογραφίας εκπέμπουν ελαχιστότατη ακτινοβολία. Θα χρειάζονταν αρκετές χιλιάδες μαστογραφίες σε ένα άτομο, για να αρχίσουν να δημιουργούν κάποιο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.
Δείτε & κατεβάστε τις οδηγίες για την αυτοεξέταση των μαστών